In Eens ging de zee hier te keer zet Eva Vriend vier Zuiderzeefamilies centraal, uit Urk, Volendam, Spakenburg en Wieringen. Aan de hand van hun levensgeschiedenissen vertelt Eva Vriend op een prachtige manier een groots verhaal over het houvast dat traditie biedt, de veerkracht die vereist is om vooruit te komen en vissersbloed dat kruipt waar het niet gaan kan. Het koste me even moeite om alle namen door de generaties heen uit elkaar te houden, maar gaandeweg lukt me dat – mede door de schrijfstijl van Eva Vriend – heel goed. Ze vlecht politieke keuzes, familiegeschiedenis, vasthoudendheid en gemeenschapszin in elkaar. Ook de schilderachtige stadjes rond het IJsselmeer spreken tot de verbeelding, met hun authentieke gevels, vissersboten en pittoreske havens. Hoewel ze onderling sterk verschillen, is er één gebeurtenis die leven en lot van alle kustbewoners met elkaar verbindt. Op 28 mei 1932 werd de Afsluitdijk gedicht. De overheid was ervan overtuigd dat dit Nederland zou opstuwen in de vaart der volkeren. De kustbewoners stonden erbij, keken ernaar en moesten zich zien te redden. Hun Zuiderzee werd het IJsselmeer. Voortaan voeren hun botters uit op een zoetwaterplas. Wat betekent zo’n ingrijpende verandering voor de cultuur, de identiteit en de toekomstdromen van mensen, tot op de dag van vandaag? De rode draad die Eva verwoordt is vooral hardwerken, doorgaan, een enorme vasthoudendheid gecombineerd met gemeenschapszin. Hoe emoties en rationeel denken met elkaar in gevecht gaan, maar ook hoe verlies van vertrouwen in de overheid kan groeien. Het is een mooi boek met mooie verhaallijnen, dat enerzijds de kracht en weerbaarheid van mensen en bevolkingsgroepen laat zien, maar het is zeker ook een leerzaam boek voor (lokale) politici en instanties over de nadelige langetermijneffecten van macht, van machtsmisbruik en onderdrukking en van de ongelijkheid in de samenleving handhaven dan wel stimuleren.
