Een leuke tandarts
Hebben jullie ook zo’n leuke tandarts? Die van mij is erg leuk. Dat is niet in de eerste plaats omdat ik vorige week donderdag nog geen 3 minuten in zijn stoel lag. Terwijl ik mijn jas uitdeed, begroette hij mij en vroeg: ‘Dag mevrouw Brouns, hoe staat het leven, vooral rustig, rustig, rustig?’ Schitterend vind ik dit, in plaats van ‘ook zo druk? of ‘druk, druk?’, vraagt hij niet naar klagen of zeuren, maar draait hij mij naar het positieve. Hij tovert zo een glimlach op mijn gezicht en ik vergeet spontaan die grote in-duizend-standen-te-zetten-tandartsstoel.
We delen het gemis
Vaak ligt de nadruk op het zware of het moeilijke van het leven. We delen het gemis van iets wat we graag willen hebben, maar dat er niet is. In de media en ook op verjaardagsfeestjes buitelen slechte ervaringen over elkaar heen. De een heeft een nare ervaring met de huisarts, de ander een verschrikkelijke gemeente-ambtenaar, de volgende heeft een werkgever die het allemaal verkeerd ziet en weer een ander doet er met een van-horen-zeggen-verhaal een schepje bovenop. Voordat je het beseft ligt er een hele stapel slechtnieuws op de tafel. Waar vervolgens niemand iets mee doet of mee kan. En waarschijnlijk ook verdrietig van wordt.
Deze aandacht helpt (mij) niet
Het ongeval van mijn man was als een aardbeving in ons leven, zijn lichamelijke beperkingen confronteerden ons allebei met dat wat er niet meer was, dat niet meer kon. Ik legde er zelf lange tijd de nadruk op, ook mijn omgeving vroeg er steeds naar: Kan hij niet meer alleen lopen? Komt hij niet meer buiten? Lukt het hem niet meer … enz. Na verloop van tijd ontdekte ik dat deze aandacht mij niet helpt. Tuurlijk, de zorg voor mijn man is regelmatig complex en zijn beperkingen hebben een behoorlijke impact op ons leven. Maar dat is het niet alleen maar. Er zit ook geluk in mijn leven door fijne zorgverleners, warme vriendschappen en allerlei (nieuwe) genietmomentjes. Ik leer steeds beter te kijken naar mogelijkheden en kansen. Omdat het werkt. Ik besef wat mij dat brengt en dat het mij ook verder helpt.
Dag van de mantelzorg
Toch zie ik die focus op de negatieve kanten van het leven nog zeer regelmatig. Vorige week was ik bij verschillende bijeenkomsten, die in het kader van de Dag van de Mantelzorg werden gehouden. Het is dan telkens een hobbeltje dat ik moet nemen wanneer ik, nadat een wethouder gesproken heeft, het podium op stap. De ene wethouder noemde mantelzorg gedwongen vrijwilligerswerk en een andere wethouder wist heel zeker dat mantelzorg gewoon hartstikke zwaar is. Maar dat hobbeltje neem ik steeds gemakkelijker. Omdat ik inmiddels weet hoe een positieve kijk op het leven inspireert. Dan zie ik een zaal mensen heel aandachtig luisteren en voelt men zich uitgenodigd om ook de positieve kanten te zien en te delen.
Als een vrouw in de zaal reageert met ‘Eerlijk gezegd gaat er bij mij ook best heel veel goed’ schiet ik vol. Dan volgen meer reacties met datgene wat ze wel goed konden regelen of over mensen in hun omgeving die de juiste steun bieden; mensen waar ze blij mee zijn. Meer oog voor dat wat goed gaat en wie daar een rol in speelt, dat is een van de belangrijke redenen waarom Cora Postema, Annette Stekelenburg en ik de Mantelzorg Awards bedachten.
Mantelzorgers vinden zelf ook iets
Tijdens de bijeenkomst in Brabant zie ik nog een bevestiging: mantelzorgers weten heel goed wat ze nodig hebben en wie de juiste steun biedt. Ook hier delen ze hun tips, met de wethouder, met mij en met andere mantelzorgers in de zaal. Ik besef opnieuw hoe ontzettend belangrijk het is om te luisteren naar wat mantelzorgers te zeggen hebben. En om er vervolgens ook naar te handelen.
Veel mensen vinden iets van mantelzorg en mantelzorgers. En vertellen dat vervolgens ook in allerlei media en op verschillende podia. Velen zien mantelzorg als zwaar, als een pittige opgave. Anderen spreken vooral de waardering uit voor al die mensen die voor een dierbare zorgen. Zie hier de volgende belangrijke reden voor de Mantelzorg Awards: mantelzorgers vinden zelf ook iets! Mantelzorgers vinden zelf ook iets van hun eigen leven en van de steun die zij ervaren. Daar willen Cora, Annette en ik met de Mantelzorg Awards een gezicht aan geven. Omdat we juist – individueel en als samenleving – van die wijsheid kunnen leren.
Je moet zelf mantelzorger zijn
Ja, de naam Mantelzorg Awards is verwarrend. Toch kozen we deze naam bewust: het is een award die mantelzorgers willen uitreiken aan mensen waardoor zij zich goed gesteund voelen; mensen die zij willen waarderen voor de fijne hulp. Door dit te delen (en te waarderen) stimuleren zij een stroom van goede voorbeelden. Voorbeelden waar iedereen van kan leren. En ja, we weren ‘gewone’ mensen die mantelzorgers willen nomineren. Het nomineren van goede voorbeelden is voorbehouden aan mantelzorgers, omdat alleen zij kunnen beoordelen of de steun die ze krijgen goede steun is.
We hopen met de Mantelzorg Awards dat vooral de goede voorbeelden overal over elkaar heen gaan buitelen en daarmee niet alleen mooie verjaardagspartijtjes opleveren. Want er gaat heel veel goed in de zorg in ons land. Het is de kunst om dit meer te zien en ook meer te laten zien. Precies zoals de tandarts deed: dat begint niet met de focus op zeuren en klagen.
20 november 2016