Nieuwsgierig zijn!

Leven in balans, Mantelzorg, Zorg & Welzijn 5 Reacties

Nieuwsgierig aagje!
‘Niet zo nieuwsgierig!’ sommeerde mijn moeder me wanneer een van haar zussen op bezoek was. Ik was een jaar of tien en vond het altijd een feestje wanneer mijn tantes in hun zondagse jurken met blinkende hakschoenen en lippenstift op aan onze keukentafel gingen zitten om de prachtigste verhalen en anekdotes te vertellen. Ik hing aan hun lippen en vroeg honderduit. Zeker bezoek van mijn favoriete tante Leentje was een feestje. Het betekende altijd gezelligheid, daar wilde ik bij zijn. Maar mijn moeder duwde me steeds met voorzichtige dwang de keuken uit. ‘Die grote-mensen-verhalen zijn niet geschikt voor nieuwsgierige aagjes.’ Nieuwsgierig aagje…Volgens mij is die uitdrukking al lang uitgestorven, maar ik herinner het me nog goed. Ik was tien, het voelde destijds als een berisping, maar het heeft mijn nieuwsgierigheid nimmer getemperd.

Knetterverliefd
Ik was zeventien en knetterverliefd. Razend nieuwsgierig was ik en wilde alles van hem weten. Had hij broers en zussen, waar hij woonde, waarom hij elektrotechniek studeerde, wat zijn lievelingseten was enz. Ik ontdekte dat Queen zijn favoriete muziek was en toen ik Bohemian Rhapsody uit mijn hoofd had geleerd, maakte dat de indruk waar ik op gehoopt had. Wij zijn inmiddels bijna 40 jaar samen. 😉

Hoe nieuwsgieriger hoe beter
Later in mijn ambtenaren-leven kwam die nieuwsgierigheid opnieuw goed van pas. Mijn werk als bedrijfskundige bestond voornamelijk uit doorvragen, analyseren en toetsen. ‘Je bent wel erg nieuwsgierig!’ verzuchtte menig projectleider bij mijn doorvragen en het meer willen weten over zijn of haar project. Mijn reactie was dan steevast: ‘Ik ben blij met mijn nieuwsgierigheid. Het is een prima eigenschap, want hoe meer informatie ik verzamel, hoe meer inzicht en hoe gefundeerder dan mijn reactie, keuze of mening.’

Denkbeelden buitelen over elkaar
Tegelijkertijd herinner ik me ook menige vergadering waarin haast iedereen vooral de eigen standpunten onder aandacht wilde hebben. De inzichten, meningen en ideeën buitelden over elkaar heen, steeds in de hoop de anderen te overtuigen dat ze het vooral met het geopperde idee eens moesten zijn. Pas op het moment dat er iemand begon met vragen stellen en meer wilde weten over de dieperliggende argumenten van de ander, kwam een doorbraak in het overleg en ontstond – als een ware eyeopener – inzicht dat de verschillende denkbeelden echt niet zo ver uit elkaar lagen.

Ik voel me gehoord
Na het ongeval van Mon was er ook veel belangstelling voor mij. Ik beken, niet alle nieuwsgierigheid vond ik fijn. Vragen als ‘Hoe is het met jou?’ of opmerkingen als ‘Knap hoor!’ hielpen mij minder. Maar ‘Hoe doet je het allemaal?’ Of ‘Waarom doe je wat je doet?’ Dat soort vragen vond ik prachtig. Ik voelde me gehoord, zulke vragen hielpen me verder, zette me aan het denken en brachten me bij (mijn eigen) oplossingen en keuzes.

Veronderstelde hulpbehoevendheid
Wars van betutteling en slachtofferschap valt mij op hoe mantelzorgers vaak door instanties en professionals benaderd worden of er voor hen gedacht wordt. Een veronderstelde hulpbehoevendheid is er vrij snel. Aangevuld met allerlei aangedragen oplossingen of ongevraagde adviezen duwt het je als mantelzorger vrij gemakkelijk in een slachtoffer-van-de-situatie-hokje. Ik mis de nieuwsgierigheid naar beweegredenen van mantelzorgers, want die hoort volgens mij voorop te gaan bij de weg naar oplossingen en keuzes. Waarom doe je wat je doet?

Brabant
Onlangs waren Cora Postema en ik bij een grote Brabantse zorginstelling en spraken we met professionals en stagiaires in de thuiszorg. Hoe ga je om met familie die het anders ziet? Dat was een van de kernvragen die middag. Dat blijft een lastige, zeker als je vindt dat de familie het ziekteproces negatief beïnvloedt. Dat zou je als deskundige professional liefst anders willen. Maar ‘trekken en duwen’ aan familie vindt men niet eenvoudig en stuit al snel op weerstand. Ook hier ontbrak de nieuwsgierigheid en de vraag aan de familie waarom doen ze wat ze doen? Terwijl die vraag juist het bruggetje kan zijn naar het delen van jouw deskundigheid en inzicht. Maar het brengt je vast ook bij de beweegredenen van familie en mantelzorgers, misschien is daar wel een hele plausibele verklaring voor die je zelf nog niet zag.

Social Media
In de social media duikelen meningen over elkaar heen. Alleen maar: Ik vind; Nee, ik vind; Klopt niet, ik vind; Niet waar, jij bent… enz. Het gaat er regelmatig hard en onbeschoft aan toe. Ik zie bijna nooit een reactie: Waarom vind je dat? Waarom zie je dat zo? Het nieuwsgierig zijn naar elkaar ontbreekt. Terwijl dat je juist inzichten geeft in waarom vindt iemand wat hij/zij vindt. Je leert de ander ahw beter begrijpen als je nieuwsgierig naar die ander bent.

Media
Het land is vaak te klein als er een grote gebeurtenis in het nieuws komt. Meningen en invalshoeken stuiteren in de media op elkaar en opeens hebben we miljoenen deskundigen in ons land. Naderhand, meestal al na een paar dagen, is de nuancering er en dan ligt het toch weer even anders. Misschien had ook hier enige nieuwsgierigheid en bijvoorbeeld doorvragen ons al gelijk een beetje kunnen helpen of ontnuchteren.

Vluchtelingen
Typerend voor onze gebrek aan de juiste nieuwsgierigheid vind ik alle discussies rondom de huidige vluchtelingenstromen. 17 miljoen oordelen, meningen, oplossingen, cijfers en (on)waarheden. Haast iedereen heeft er een mening over, slechts een beperkt aantal mensen praat niet over maar met vluchtelingen. Want echt helpen en oplossen doe je als je met de mensen die hun land ontvluchten in gesprek gaat en hun beweegredenen hoort. Maar volgens mij vergeten we ook hier te snel nieuwsgierig naar de ander te zijn.

Tweede Kamer
Tweede Kamerdebatten verbazen me regelmatig. We hebben het in onze rechtstaat natuurlijk zo afgesproken, dit politiek-debatteren. Maar ik blijf het een raar fenomeen vinden, want het is vaak niet meer dan een opeenstapeling van meningen en vooral eigen denkbeelden voor het voetlicht brengen. Doorvragen en waarom-vragen zijn er niet. Ik vraag me oprecht af waarom dat niet gebeurd. Is het soms geen belangstelling voor of misschien angst voor de antwoorden? Wat als we in de Tweede Kamer meer nieuwsgierigheid naar de achterliggende gedachten bij denkbeelden en ideeën zouden tonen? Vragen als: Waarom vind je wat je vindt?

Nederland heeft meer nieuwsgierigheid nodig
Volgens mij ligt hier onze grootste uitdaging: nieuwsgieriger zijn naar elkaar. Waarom doen mensen wat ze doen? Waarom vinden mensen wat ze vinden? Het wordt te vaak vergeten te vragen. Meningen zijn er nu vaak vrij snel, gevolgd door allerlei ideeën, oplossingen en ook al direct erbij wie vooral schuldig is. De nieuwsgierigheid ontbreekt. Nieuwsgierig als in belangstelling, aandacht en interesse in de ander. Dat is meer dan goed luisteren, dat is vooral bewust willen weten over en van die ander. Want dat geeft je het enige juiste inzicht. Nederland heeft meer nieuwsgierigheid nodig. In onze hele samenleving. Nieuwsgierig naar beweegreden en waarom doen mensen wat ze doen. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed en gecombineerd met grotere nieuwsgierigheid in de ander wordt ons land vast een beetje mooier.

21 oktober 2015

< VorigeVolgende >

Reacties 5

  1. Beste Marjo,
    Dank voor je wijze overdenking. Ja, waarom zijn we niet nieuwsgieriger naar de (beweegredenen van) de ander? “Zo zijn we niet opgevoed” heeft nog nooit de echt nieuwsgierige mensen tegen gehouden. Je begon met terug kijken hoe je als kind nieuwsgierig was. Dat heeft m.i. te maken met de onbevangenheid van kinderen. Die onbevangenheid raken we veelal kwijt. Want weet je wat het is met nieuwsgierig/ belangstellend zijn? Dan moet je jezelf openstellen en dus die ander ook een beetje in jou laten kijken…en daarmee ben je een beetje kwetsbaar (voor nieuwsgierigheid van die ander).
    Groet, Joke

  2. In afwachting van je aankomst in het door jou uitgekozen gezellige restaurant, nog even mijn portie leesvoer opzoeken en dan dit geweldig geschreven overpeinzing tegenkomen! Hoe krijg je het voor elkaar! Het leest als een pageturner.

  3. Bij een begrip als nieuwsgierigheid hoort eigenlijk het woord “gezonde” te staan. Uit jouw mooie verhaal blijkt wel dat jij begrijpt wat gezonde nieuwsgierigheid is. Er zijn echter ook talloze mensen die voyeurisme, opdringerige belangstelling, ongepaste aandacht gelijk trekken met nieuwsgierigheid.
    In de media zijn daar heel veel voorbeelden van. Kijk maar eens naar de praatshows. Maar ook naar een-op-een interviews. Welgemeende nieuwsgierigheid in de medemens en in andermans bezigheden zou moeten ontstaan vanuit de interesse voor jezelf en je eigen bezigheden. Tja, maar wie is er écht bewust bezig met het ontdekken van zichzelf?

    Journalisten zijn van nature nieuwsgierig. Maar al te vaak zie je dat die nieuwsgierigheid ontaardt in sensatiezucht. Mensen zijn nieuwsgierig naar de activiteiten van anderen, maar hoe vaak zie je niet dat ze zich op de voorgrond dringen om zelf in het middelpunt te staan?
    Ik ervoer de journalistieke sensatiedrang recent zelf tijdens een interview door L1 in het programma Avondgasten. Men was onvoldoende voorbereid, niet volledig op de hoogte van de feiten en toch had men een vooringenomen mening over de gebeurtenissen rondom de Weerter politieman die was aangehouden i.v.m. mogelijke corruptie.

    Het leven is niet altijd even gemakkelijk. Maar in het algemeen gezegd denk ik dat leven interessanter wordt wanneer nieuwsgierigheid in balans is met kennis over jezelf.
    Ik probeer m’n best te doen, maar het lukt niet altijd.

    1. Hallo Jacques,

      Dank voor je reactie. Het is een goede aanvulling om mijn blog. Het gaat inderdaad om de juiste nieuwsgierigheid als in oprechte belangstelling en niet om een ander mee te nemen in je eigen mening.
      Ik herken wat je zegt over onvoldoende voorbereiding en verdieping door journalisten. Soms snap ik niet dat zij niet snappen dat mensen die geïnterviewd worden dat aanvoelen. 😉 Misschien moet ik ook hier proberen mijn best te doen en zeggen dat ik dat gewoon doorheb 😉

      Hartelijke groet,
      Marjo

Laat een antwoord achter aan sabine Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *