Steile hellingen en drempels

Steile hellingen en drempels was vorige week een kop in de Limburger bij een artikel over het gehandicaptenplatform dat de toegankelijkheid van winkels in de regio testte. Die toegankelijkheid valt nog vies tegen. Aanpassingen, die in samenwerking en overleg met de Gemeente zijn gedaan, blijken in de praktijk niet te werken. Ondanks de aanpassingen komen mensen met rolstoelen of scootmobiels toch de winkel niet in.

Het verhaal doet me denken aan Denise Janmaat. Ze trok op Twitter mijn aandacht door haar gedrevenheid en vurige wens om heel Nederland rolstoelvriendelijk oftewel drempelvrij te maken. Wat een mooie ambitie en ik sluit me er graag bij aan. Denise is oprichter van het Nederlands Instituut voor Rolstoeltoegankelijkheid. Als je meer wilt weten over de ambitie van Denise, ga dan naar haar website.
Sinds zijn ongeval, bijna 3 jaar geleden, loopt mijn man slechts korte afstanden in en rondom ons huis. Voor grotere afstanden is hij afhankelijk van een rolstoel. En inderdaad overal drempels in ons land. In alle soorten en maten. Let er maar eens op en constateer zelf hoeveel drempels we in ons land hebben.

Dan zijn er ook nog de vele onzichtbare drempels die mijn man en ik dagelijks ervaren en die veel energie van ons vragen. Drempels door procedures en regelgeving, iedereen kent de hobbels vast. Terwijl mijn man zijn energie hard nodig om te herstellen en voor dagen met veel pijn de dag door te komen. Om samen de draad weer op te pakken in ons nieuwe leven hebben we allebei alle energie hard nodig. Wat een verademing zou het zijn als ons land ook bevrijd was van al die onzichtbare drempels.

Drempels in de zorg herkent iedereen. Telkens bij elke specialist je verhaal doen. Idiootlange vragenlijsten invullen alvorens je een afspraak kunt maken bij de pijnbestrijding en dat terwijl je giga veel pijn hebt. Voor de kleine pijntjes ga je logisch naar de huisarts of neem je een aspirientje. Nee, je gaat pas naar de pijnkliniek als je giga veel pijn hebt. Een vragenlijst van 24 pagina’s (echt waar, ik verzin het niet) voelt dan als een enorme drempel. Kan het niet simpeler?
Over de drempels bij het WMO-loket van de Gemeente zegt mijn man: “Over deze Berlijnse Muur kun je een heel blog schrijven.” Ik ga hier en nu ook niet verder op in deze drempels; dat doe ik apart in een volgend blog. Ik begrijp heel goed dat er procedures gevolgd moeten worden, maar daardoor lopen doorlooptijden op terwijl je eigenlijk al niet meer zonder de voorzieningen in huis kunt. Moet dat zo? Volgend blog dus.

Dit blog gaat het over steile hellingen en drempels bij het combineren van werk en mantelzorg. Want ook bij werkgevers bestaan onzichtbare drempels, die onnodig en onbewust opgeworpen worden. Ik besprak mijn zorgtaken tijdens mijn sollicitatieprocedure en kwam er toen met mijn werkgever samen goed uit. Dat ik op dat moment de organisatie nauwelijks kende, maakte dat ik geen drempels zag en heeft waarschijnlijk in mijn voordeel gewerkt. Ik heb me naderhand regelmatig afgevraagd of ik het ook met zoveel gemak had kunnen vragen als ik er al een tijd werkte en een heleboel vooroordelen bij me droeg. Dan waren er ook voor mij vast die onzichtbare drempels geweest. Drempels die ik mezelf opwierp door mijn eigen vooroordelen, maar ook een leidinggevende bepaalt mee of je gemakkelijk over de drempel van zijn kantoor stapt. Vervolgens zie ik teveel om me heen dat er daarna ook onnodige, onzichtbare drempels worden opgeworpen, voordat je tot een gezamelijke oplossing komt.
Ik ben blij dat ik er destijds met mijn manager over kon praten en niet werd doorverwezen naar de bedrijfsmaatschappelijk werker. Of dat mij niet werd verzocht om alles ook nog eens op papier te zetten. Of geen discussie kreeg over zorgverlof, terwijl het in de CAO vastligt. Een paar voorbeelden van allemaal onzichtbare, maar aanwezige drempels. Een manager realiseert zich vaak onvoldoende hoeveel moed een werkende mantelzorger verzamelt om aan te kloppen aan zijn deur. Door te kunnen praten over de situatie thuis en samen te zoeken naar oplossingen voor een goede balans tussen werk en mantelzorg, maak je die onnodige onzichtbare drempels niet.

Drie jaar geleden, voor het ongeval van mijn man, werkte ik als afdelingshoofd bij een rijksoverheidsdienst. Toen een teamlid met mantelzorgtaken bij mij aanklopte dacht ik in eerste instantie ”een medewerker met gedoe…” en bijna direct had ik het lijstje met faciliteiten, waar mensen recht op kunnen hebben, in de hand. Ook ik luisterde niet naar deze mevrouw en wilde snel een oplossing en van het gedoe af zijn. Een hele tijd later en met de ervaring van nu weet ik, dat ik toen vooral had moeten luisteren en samen met haar naar een oplossing kijken die past bij haar werk en haar mantelzorg. Gelukkig hebben we naderhand de juiste afspraken kunnen maken en oplossingen gezocht bij het belangrijkste feit: dat mensen goed willen blijven functioneren.

Beste managers van Nederland: “Mijn werk is iets van mezelf, thuis is een situatie die me overkomen is, maar mijn werk, daar heb ik voor gekozen en dat wil ik graag goed houden. Ik wil mijn werk goed wil blijven doen en help me daarbij. Ik doe een beroep op u en vraag aan u zich te realiseren dat ik al een hele drempel heb moeten nemen om aan te kloppen aan uw deur. Praat met me en help me om in balans te blijven. Thuis wil ik er zijn, maar mijn werk is belangrijk voor me en dat wil ik ontzettend graag goed blijven doen.”

14 oktober 2011