Racisme gaat niet alleen om agressie, maar ook om subtiele vooroordelen die je overal tegenkomt. Wat betekent het om niet wit te zijn in een wereld waarin wit zijn als vanzelfsprekend wordt ervaren? Reni Eddo-Lodge gaat in haar boek Waarom ik niet meer met witte mensen over racisme praat op zoek naar de historische oorzaken van racistische vooroordelen en toont aan hoe de ongelijkheid tussen wit en niet-wit in onze samenleving werkt. Voor mij is dit een ingewikkeld boek. Ingewikkeld niet betrekking tot de boodschap van Reni, maar ik begrijp haar woorden niet altijd even goed. Het duurt regelmatig even eer ik de kern van haar argumenten door heb. Maar de rode draad in haar hele betoog, die zie ik zeker. Dat maakt het voor mij uiteindelijk toch een belangrijk en goed boek. Racisme vind je in de politiek, op straat en in onze popcultuur. Het gaat lang niet alleen om de diepgewortelde angst voor massamigratie of een ranzige discussie over een zwarte James Bond. Discriminatie vind je ook terug bij welmenende, tolerante burgers. Het boek richt zich op de Britse samenleving, maar in Nederland is het zeker ook een issue. Het is fascinerend (en confronterend) hoe witte mensen niet eens in de gaten hebben hoe racistisch hun woorden kunnen zijn. Om dat structurele racisme tegen te gaan moeten we er ons allemaal bewust van worden, zegt Reni Eddo-Lodge. De titel van dit boek stond ooit boven een blog dat in 2014 verscheen en veel bijval kreeg van andere Britse ‘zwarte’ burgers die datzelfde gevoel van hopeloosheid deelden om met ‘witte’ mensen te praten over racisme in Groot-Brittannië. Deze ‘witte’ Britten schieten snel in het defensief – logisch, vindt ook de auteur, als je niet vanaf je kinderjaren meemaakt hoe het hele leven anders is als je ‘gekleurd’ bent. Maar die defensieve houding, dat is niet wat Reni zoekt of wil aanboren. Begrip van ‘witte’ mensen is wat ze wil aanboren. Dat begrip is er als witte mensen ook het structurele racisme willen bestrijden en dat vooral niet alleen een verantwoordelijkheid van alleen zwarte mensen laat zijn. Zoek het racisme niet bij gekleurde mensen, het is aan ‘witte’ burgers om andere (‘witte’) burgers erop aan te spreken. Maar daar hebben we wel het geluid van gekleurde mensen voor nodig. Renie wil niet meer praten met ‘witte’ mensen over racisme, maar het is hartstikke goed dat ze het allemaal opschreef.
